در این مقاله، به بررسی احساسی میپردازیم که بسیاری از ما از آن فاصله گرفتهایم: «احساس رضایت». در دنیای مدرن امروز، افراد معمولاً بر این عقیدهاند که موفقیتهای بیرونی، شامل دستاوردهای اجتماعی، مالی، تحصیلی و روابط، میتوانند احساس رضایت و خوشحالی را برایشان به ارمغان آورند. اما در واقع، این موفقیتها تنها برای مدت محدودی رضایتبخش هستند و ممکن است در نهایت به نارضایتیها و احساس شکست منجر گردند.
احساس رضایت بیشتر یک حس درونی است و به موقعیتهای خارجی وابسته نیست. برای دستیابی به آن، باید تمرکز خود را به درون خویش معطوف کنیم و از خود بپرسیم که آیا امروز نسبت به دیروز بهتر شدهایم یا خیر. این نگرش به ما کمک میکند تا بهجای مقایسه خود با دیگران، بر پیشرفتهای شخصی و فعالیتهای روزمرهامان تمرکز کنیم. آیا ما بیش از دیروز برای تحصیل و توسعه مهارتهای شخصی تلاش کردهایم؟ این فرآیند تبدیل به ابزاری برای ایجاد احساس رضایت میشود.
نباید فراموش کنیم که مقایسههای مداوم با دیگران غالباً به احساس نارضایتی و ناامیدی منجر میشود. هر انسان به دنبال جستجوی احساسات مثبت و رضایتبخش است؛ احساسی کلیدی که ممکن است در دورانی از زندگیمان از آن دور شویم. با یادگیری تغییر نگرش نسبت به موفقیتها و تعریف مجدد از آن، میتوانیم به «احساس رضایت» دست یابیم.
در تجربههای شخصی من، ابتدا موفقیتهای بیرونی نظیر پیشرفتهای اجتماعی و مالی را دلیل اصلی احساس رضایت خود میدانستم. تصور میکردم که با کسب موفقیت در این زمینهها، رضایت من تضمین میشود. اما با گذر زمان، درمییابم که این موفقیتها، اگرچه خوشحالی موقتی به ارمغان میآورند، اما به زودی به احساس نارضایتی ختم میشوند. چرا که شادی ناشی از عوامل بیرونی ممکن است زودگذر باشد.
این تجربیات به من آموختند که رضایت واقعی، امری درونی است و وابسته به عوامل بیرونی نیست. من شروع به تمرکز بر خود و خودآگاهی کردم و از خود پرسیدم: «آیا امروز نسبت به دیروز بهتر هستم؟» این سوال به عنوان معیاری برای سنجش رضایت من عمل کرد و در نهایت متوجه شدم، رضایت واقعی در درون من نهفته است و نه در جستجوی مداوم موفقیتهای عظیم.
خداوند در قرآن میفرماید: «آگاه باشید، تنها با یاد خدا دلها آرامش مییابند» (سوره رعد، آیه 28). این آیه به من یادآوری میکند که آرامش و رضایت حقیقی تنها در ارتباط با خداوند حاصل میشود.
اگر شما هم در تلاش برای یافتن احساس رضایت هستید و میخواهید در این زمینه بیشتر بیاموزید، میتوانید برای مشاوره به دکتر حمید خسروانی مراجعه کنید. ایشان با دانش و تجربه خود، میتوانند به شما در رسیدن به حس رضایت درونی و رشد شخصی کمک کنند.
اکنون برای سنجش پیشرفت خود، به نتایج حاصله در هر روز نگاه میکنم. مثلاً اگر درسی را نمیفهمیدم، از خود میپرسیدم که امروز چه میزان وقت و تلاش برای آن صرف کردهام. در واقع، ارزیابی روزانه عملکرد و تلاشهای خود، مرا به درک عمیقتری از رضایت و رشد فردی رساند. سعی در پررنگ کردن احساس مسئولیت و خدمت به خود و دنیا داشتم که این موضوع به ابزار کلیدی احساس رضایت من تبدیل شد.
به نقل از پیامبر اکرم (ص)، «بهترین مردم کسی است که برای مردم مفید باشد». این حدیث، من را به سمت خدمت به دیگران و توجه به نیازهای آنها سوق میدهد و به من یادآوری میکند که رضایت واقعی در خدمت به دیگران نهفته است.
برای اینکه این ابزار به خوبی کار کند، تصمیم گرفتم از مقایسه خود با دیگران دست بردارم. این انتخاب به من آزادی بیشتری داد و اجازه داد که بر مسیر خاص خود متمرکز شوم به جای اینکه تحت تأثیر موفقیتهای دیگران قرار بگیرم. در این راه تازه، دریافتم که زندگیام به شکلی مثبت و معنادار تغییر کرده است و حس رضایت، درون من به طور پیوسته در حال رشد است.
در مسیر زندگی، احساس رضایت یکی از مهمترین و بنیادیترین عواطف انسانی است. در دورانهایی از زندگی، ممکن است از این احساس دور شویم، بیآنکه بدانیم عوامل مختلفی در شکلگیری آن نقش دارند. تیز بینانه درمییابیم که این احساس، نه به موفقیتهای بیرونی مانند رفاه مالی، موفقیت تحصیلی یا جایگاه اجتماعی بستگی دارد، بلکه به درک درونی و خودآگاهی ما مرتبط است.
بهعلاوه، در جذابیت مقایسه خود با دیگران، گاه به نوعی رضایت موقتی دست مییابیم. به عنوان مثال، در جلسات و گردهماییها، زمانی که در مورد دستاوردها و موفقیتهای خود صحبت میکنیم، حس رضایت از بالاتر بودن در برخی زمینهها به ما دست میدهد. اما باید در نظر داشت که این حسی گذرا و بیثبات است. مقایسهای که بر مبنای ارزیابی دیگران انجام میدهیم میتواند نهتنها منجر به احساس رضایت شود، بلکه برعکس، منبعی از نارضایتی و هیجانات منفی گردد.
این حقیقت که هر فردی در زمینههایی از ما بالاتر و در زمینههایی دیگر پایینتر است، چالشهایی را برای ما ایجاد میکند. با این حال، لازم است خود را با دیگران مقایسه نکنیم، بلکه باید بر خود و رشد شخصیمان متمرکز شویم. این تغییر در نگرش میتواند کمک شایانی به بهبود سلامت روانی ما کند و به ما اجازه دهد که با انرژی مثبت و اعتماد به نفس بیشتری زندگی کنیم.
یکی از راهکارهای مفید در این فرآیند، توجه به آنچه داریم بهجای آنچه کم داریم است. در لحظات ناکامی، اگر تمرکز خود را بر روی کمبودها بگذاریم، به ناچار احساس نارضایتی و سرخوردگی خواهیم کرد. اما وقتی بر آنچه که داریم و تواناییهایمان تمرکز میکنیم، به طور چشمگیری احساس رضایت درونیمان تقویت میشود. این تأملات و تغییرات نگرشی میتواند نقشی کلیدی در بهبود روابط ما با خود و دیگران ایفا کند.
شاید یکی از مؤثرترین تمرینات در این زمینه، شکرگزاری باشد. هر شب پیش از خواب، زمانی به شکرگزاری میپردازم و به چیزهایی که در زندگیام دارم فکر میکنم. این تمرین که من برای بیش از ۵ سال به طور مداوم اجرا کردهام، نهتنها احساس رضایت را در من تقویت کرده، بلکه منابعی از قدرت و امید را در زندگیام پرورش داده است. اینکه همچنان این رویه را ادامه میدهم، خود نشان از دستاوردهای بزرگ و مثبتی است که این تمرین به من ارزانی داشته است.
حقیقت این است که شکرگزاری و تمرکز بر نعمتهایمان، میتواند ما را در مسیر رشد معنوی و روحانی و درک عمیقتری از احساس رضایت قرار دهد. این تغییرات کوچک، در نهایت میتوانند نتایج عمیق و دلنشینی را در زندگی ما به ارمغان آورند.
