در قرآن کریم دستهای از انسانها به نام «محسنین» خطاب شدهاند. در دو آیه مهمترین ویژگی آنها بیان شده است. یکی در آیه ۱۳۴ آل عمران «الَّذِينَ يُنْفِقُونَ فِي السَّرَّاءِ وَالضَّرَّاءِ وَالْكَاظِمِينَ الْغَيْظَ وَالْعَافِينَ عَنِ النَّاسِ ۗ وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ» و یکی در ۱۱۵ سوره هود «وَاصْبِرْ فَإِنَّ اللَّهَ لَا يُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ». محسنین کسانی هستند وقتی عصبانی میشوند خشم و غیظ خود را بروز نمیدهند و در درون خودشان آن را خفه میکنند؛ و اینکه از اشتباهات و خطاهای دیگران در میگذرند؛ یعنی آنها انسانهایی فاقد نواقصی مثل حس انتقام جویی و کینه توزی و عصبانیت هستند. اگر هم باشند آنها را بروز خارجی نمیدهند. از لوازم چنین صفات نیکویی حوصله داشتن و صبر است که دقیقا در آیه بعدی که ذکر کردیم آمده است.
ما در زندگی خود گاهی در نقش شوهر، همسر، فرزند، رئیس و یا هر عنوان دیگری ظاهر میشویم و مشاجره، جرو بحث جزئی جدایی ناپذیر از زندگی ماست. با یک جست و جوی خیلی ساده در جرایمی مثل قتل و اینها، یا در طلاق و قهر و خیانتها عامل آن این است که هرکدام از طرفین خواسته اند که حتما در بحث، برنده باشند و منیت خود را ثابت کنند. ولی انسانهای ابله و نادان معمولا چنین فکر میکنند؛ زیرا در چنین بحثها و دعواهایی هیچ برنده و بازنده ای وجود ندارد. هر که خشم خود را یا کینه و انتقام جویی خود را به اجرا بگذارد در واقع بازنده اصلی او بوده است زیرا هم زندگی خود را خراب کرده است و مهمتر اینکه درون خودش را پر از سم خشم و کینه و عجله کرده است.
انسانهای محسن که ویژگیهای قرآنی آنها را بیان کردیم از آنجا که وجود خود را با نواقص مذکور سمی نمیکنند بنابراین درون پاکتر و شادتری دارند. یعنی آنها به جای اینکه برنده ظاهری شدن در مرافعه را بپذیرند شادی درونی را انتخاب میکنند. اتفاقا در خود قرآن در آیه ۵۶ سوره اعراف گفته میشود که رحمت الله قریب من المحسنین: رحمت خداوند به محسنین نزدیک است. یعنی همان کسانی که شادی درونی را انتخاب میکنند. رحمت خداوند میتواند از جنس آرامش و شادی درونی باشد و خداوند وعده صادقی اینچنین به محسنین میدهد.
